Theo phong tục dân gian thì nghi lễ cúng đầy tháng cho bé rất quan trọng và mang ý nghĩa sâu sắc. Bởi đây là hình thức ra mắt chính thức với dòng họ tổ tiên sự có mặt của bé. Và điều quan trọng là gửi lời cảm ơn đến các đức ông, bà mụ đã che chở cho bé được ra đời khỏe mạnh. Nhưng chắc hẳn có người vẫn chưa biết nên chuẩn bị cúng đầy tháng cho bé như thế nào. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cho bạn.
Mục lục
Tại sao phải làm lễ cúng đầy tháng cho bé?
Ngày xưa thường quan niệm, mỗi đứa trẻ được sinh ra đều là do các Bà Mụ nặn ra. Có tất cả 12 Bà Mụ, mỗi bà sẽ đảm nhận một nhiệm vụ khác nhau. Là nặn ra một bộ phận cho bé như mắt, mũi, môi, tay, chân, v.v. cho dù xấu hay đẹp.
Thực hiện lễ cúng Bà Mụ nhằm tạ ơn các Đức ông, Bà Mụ đã mang con đến với cuộc sống này, phù hộ cho mẹ tròn con vuông. Đứa trẻ vừa mới chào đời nên còn xa lạ với mọi thứ xung quanh. Để mọi người che chở cho bé cũng như giúp bé làm quen, thích nghi dần với thế giới này. Cho nên khi trẻ quá 30 ngày đầu khỏe mạnh thì bố mẹ phải làm lễ cúng ăn mừng và được gọi là lễ chẵn tháng bé. Cũng trong ngày này thì mẹ cũng hết thời gian ở cữ và có thể sinh hoạt lại bình thường.
Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé
Tùy vào giới tính trai hay gái mà có cách tính ngày đầy tháng khác nhau. Cụ thể:
- Nếu là bé trai thì tính từ ngày sinh đến 1 tháng sau, nghi lễ sẽ được tổ chức lùi 2 ngày.
- Nếu là bé gái thì tính từ ngày sinh đến 1 tháng sau, nghi lễ sẽ được tổ chức lùi 1 ngày.
Thời gian thực hiện: Làm lễ đầy tháng thường được thực hiện vào sáng sớm hoặc chiều tối.
Cách cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái
Lễ đầy tháng rất được coi trọng đối với văn hóa người Việt. Vì đây là dấu mốc quan trọng ghi nhận sự phát triển của con cũng như để giới thiệu cho mọi người biết đến sự có mặt của bé. Sau khi làm lễ đầy tháng thì cả mẹ và bé sẽ không phải kiêng cữ nhiều và có thể thoải mái ra ngoài.
Vậy cúng đầy tháng cần chuẩn bị những gì và diễn ra ra sao?
Cách chuẩn bị lễ vật mâm cúng chẵn tháng cho bé
Lễ vật cúng 12 bà Mụ:
- 12 đĩa xôi, chè, bát chè, ly nước nhỏ
- 2 đĩa bánh hỏi
- 12 đĩa các loại bánh dành cho trẻ con
- 12 đĩa thịt quay
- Đồ mã, tiền vàng
Lễ vật cúng Đức ông:
- Gà luộc: 1 con
- Cháo, chè: 1 bát lớn
- Xôi: 3 đĩa
- Thịt quay bày thành 1 đĩa
- Trái cây: 1 đĩa
- Hoa, cau trầu
- Rượu nếp
- Đồ mã, tiền vàng.
Ngoài ra thì cần thêm một bình hoa, rượu, trà, đèn, hương, nước, gạo, muối, muỗng. Đặc biệt không thể thiếu một đôi đũa hoa vì bà chúa chỉ thích dùng đũa này.
Cách sắp xếp mâm cúng chẵn tháng
Mâm cúng được sắp theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”. Có nghĩa là đặt bình hoa ở phía Đông còn đặt mâm lễ vật ở phía Tây. Mâm cúng lễ đầy tháng được chia làm 2 bàn, 1 bàn trên và 1 bàn dưới cách nhau 10 phân.
Trong đó, bàn nhỏ và thấp hơn để bày lễ vật cúng kính Đức ông, còn bàn lớn cao hơn sẽ bày lễ vật cúng 12 bà Mụ.
Nghi thức cúng đầy tháng cho con
Sau khi bày lễ xong, bố hoặc mẹ sẽ thắp 3 nén hương, rồi bế trẻ ra trước án và khấn theo bài khấn cúng Mụ.
Bài Khấn Lễ Cúng Đầy Tháng:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát
Con lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa
Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay là ngày….. tháng….. năm……
Vợ chồng con là ……………… sinh được con (trai, gái) đặt tên là ……………
Chúng con ngụ tại ……………
Nay nhân ngày đầy tháng chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ chư vị Tôn thần kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu, tên ……………… sinh ngày ……… được mẹ tròn, con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Phù hộ độ trì, che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn. Lớn lên khỏe mạnh, xinh đẹp, luôn gặp bình an, may mắn. Gia đình con được phúc thọ an khang, tài lộc dồi dào, tai qua nạn khỏi.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
(Khi đã khấn xong thì bố hoặc mẹ tay bé lại vái trước án 3 vái sau 3 tuần hương thì tạ lễ. Sau đó gia đình đi hóa vàng mã, váy áo đi hoá, vẩy rượu lúc đang hoá. Các đồ chơi thì giữ lại cho cháu bé. Cuối cùng cả gia đình và bạn bè cùng thụ lộc chúc cho cháu bé mọi điều tốt lành.
Nghi thức đặt tên cho con
Sau khi khấn cúng xong và cầu chúc những điều tốt lành cho bé thì sẽ đến nghi thức đặt tên cho con. Người cúng sẽ khấn với tổ tiên một tên họ đầy đủ của bé mà gia đình đã chọn sẵn. Sau đó gieo 2 đồng tiền lên đĩa, nếu 1 úp, 1 ngửa nghĩa là cái tên đó đã được tổ tiên chấp nhận. Nếu 2 mặt đều úp hoặc ngửa thì phải làm lại. Sau ba lần gieo quẻ mà không được, bạn sẽ phải đặt tên khác cho trẻ.
Trên đây là nghi thức cơ bản để làm lễ cúng chẵn tháng cho bé trai bé gái. Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế gia đình hoặc vùng miền mà có những lễ vật, nghi lễ khác nhau. Để bạn có thể chọn cách làm lễ đầy tháng phù hợp. Ngoài ra bạn có thể tham khảo và tìm hiểu cách làm lễ thôi nôi cho bé lúc bé tròn 1 tuổi. Bởi lễ thôi nôi cũng rất quan trọng không kém.